شاید بتوانیم بگوییم که ستون هر فرآیند ساخت بازی، مقوله طراحی بازی (Game Design) است. در طراحی بازی مشخص می‌شود که اساسا ما چکار می‌خواهیم بکنیم؟ پاسخ دادن به سوال “چه” معمولا پر چالش‌ترین بخش انجام هر پروژه است و بسیاری از اوقات ممکن است محصولی را خیلی خوب بسازیم ولی اساسا هدف اشتباهی را دنبال کرده باشیم. در واقع به سوال “چگونه” پاسخ خوبی داده‌ایم ولی به سوال “چه” خیر. این موضوع در پروژه‌های خلاقی که نیازمند به نوآوری هستند بسیار مهمتر می‌شود.
در حوزه‌های مختلف علم و فناوری، پاسخ به این سوال که چکار بکنیم را معمولا طراحی (Design) می نامند. به عنوان مثال معماری نقشی مشابه در فرآیند تولید ساختمان و یا سایر سازه‌ها دارد.
یکی از دلایلی که این مرحله از کار را بسیار دشوار می‌کند این است که معمولا زنجیره تصمیمگیری مشخصی برای فعالیت‌های Design وجود ندارد و اساسا خیلی اوقات طراح شاید نتواند دلیلی برای طرح پیشنهادی بدهد و شهود او در مقابل علم تحلیلی شاید نقش مهمتری داشته باشد. امروزه حوزه بسیار جدی از تفکر با تحقیقات آکادمیک وجود دارد به نام Design Thinking که اساسا تلاش می‌کنند این فرآیند خلاق را مطالعه کنند و سعی کنند از آن برای حل انواع مساله پیچیده استفاده کنند. مسایلی که لزوما جواب‌های ساده‌ای ندارند و یا شاید جواب‌های لازم برای آنها با توجه به شرایط و یا زمان تغییر کند. از این نظر فرآیند طراحی به یک کار هنری بیشتر شبیه می‌شود.
طراحی بازی نیز در چنین بستری وجود دارد. بستری آشوبناک که یک طراح برای موفق شدن و رسیدن به طرحی خوب لازم دارد که بر انواع علوم تسلط داشته باشد، ذهن تحلیل‌گر و همچنین ذهن خلاق خوبی داشته باشد و رویه کاری خیلی مفید و کارآمدی را دنبال کند. کاری که بسیار دشوار است و نیازمند وجود انسان‌های بسیار توانمندی تحت عنوان طراح بازی است.
نکته مهم دیگری که اهمیت طراحی بازی را در بازی سازی بالا می‌برد این است که همواره یک طرح خوب می‌تواند ضعف‌های سایر قسمت‌ها مانند ضعف فنی و یا ضعف هنری را بپوشاند. به عنوان نمونه می‌توان بازی‌های مستقل موفقی را بررسی کرد که خیلی از آنها از نظر فنی بسیار ساده‌اند و خیلی از آنها هم شاید از نظر هنری بسیار کمینه باشند. معمولا برعکس این موضوع کار دشواری است به این معنی که کارهای هنری خوب و یا برنامه نویسی خوب به راحتی نمی‌تواند ضعف‌های طراحی بازی را بپوشاند و معمولا نم‌توان بازی خوبی پیدا کرد که از نظر طراحی بازی خوب نباشد.
این یکی از موضوعاتی بوده که در تجربه بازی‌سازی ما در شرکت فن‌افزار هم خودش را اثبات کرده است و معمولا جنبه‌ای که می‌توانسته بازی‌های ما را بسیار بهتر کند همین بحث طراحی بازی بوده است. مقوله طراحی بازی هم در عین حال از دغدغه‌های اصلی شرکت بوده و از روزهای ساخت اولین نسخه گرشاسپ، تیم تخصصی طراحی بازی نقشی جدی در فعالیت‌های ساخت بازی داشته است.
قطعا توضیح بالا به معنی کاستن از ارزش کارهای هنری و یا فنی نیست و بدون شک بازی خوب باید از این دو اهرم به خوبی بهره ببرد و نقص در آنها به بازی ضربه جدی خواهد زد. موضوع این است که طراحی بازی مسیر دشوارتر و نامشخص‌تری برای یادگیری و تجربه کردن دارد و به نظر می‌رسد که در بازی‌هایی که در ایران ساخته می‌شوند، این مساله از بقیه حوزه‌ها ضعیف‌تر است.
با توجه به علاقه جدی تیم فن‌افزار به این حوزه و احساس نیاز برای بحث، تحقیق و فعالیت بیشتر در مورد طراحی بازی و تربیت متخصصان در این زمینه، در صدد راه‌اندازی یک دوره تخصصی طراحی بازی با همکاری با مدرسه اینورس هستیم.
این هفته چهار کارگاه معرفی برگزار خواهد شد که از طریق لینک زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری کسب کنید.
به زودی دوره نیز آغاز خواهد شد.