ساخت بازیهای ویدیویی در ایران بیش از ده سال است که کم و بیش وجود دارد و تعداد علاقمندان به فعالیت در این صنعت در این سالها رو به افزایش بوده است. کسب دانش بازیسازی، بهرهگیری از فناوریهای لازم، وجود بسترهای گوناگون برای بازی کردن این بازیها و همچنین جمعیت بزرگ جوان ایران همگی اتفاقهای مثبت در این راستا بودهاند ولی همواره یک مشکل بسیار جدی در مسیر صنعتی شدن در این زمینه وجود داشته است. مشکل بازار.
وجود بازار سالم یکی از لایههای بسیار مهم شکلگیری هر صنعت میباشد و مشکل بازار بازیهای ویدیویی در ایران وجود انواع نسخه کپی غیرمجاز (کرک) بازیها در طی این سالیان بوده است که با ارزانترین قیمت (اندکی گرانتر از هزینه کپی بازی روی دیسک فشرده) به فروش میرسیده است. عدم رعایت قوانین کپیرایت بینالمللی باعث شده است تا در ایران این تکثیر نسخههای کپی شده از بازیها حتی با حمایت دولتی و زیر چتر نظارت دولت صورت بگیرد. با نفوذ بیشتر اینترنت در کشورمان، انواع سایتهایی که بازیهای کپی شده را برای دانلود رایگان قرار میدهند و منبع درآمدشان تبلیغات است نیز فراوان شده است و این موارد باعث شده است تا متاسفانه در کشور ما فرهنگ پرداخت پول برای بازیهای ویدیویی شکل نگیرد. در چنین وضعیتی بازیساز ایرانی هرگز نتوانسته محصول خودش را با قیمت صحیح در بازار عرضه کند زیرا همواره رقابت او با انواع بازیهای با کیفیت خارجی بوده که بصورت غیرقانونی و با حمایت دولت کپی شدهاند و با قیمتی بسیار پایین و یا حتی رایگان در اختیار گیمرها قرار گرفتهاند.
عدم وجود بازیها بصورت رسمی در ایران نقاط منفی گوناگونی برای مخاطبان بازیها داشته است. به عنوان مثال هیچگاه یک بازی بصورت رسمی به زبان فارسی توسط سازنده ترجمه نشد، هیچگاه پشتیبانی برای این بازیها وجود نداشته و امکانات خاصی مانند بازی آنلاین با دوستان برای بازیکن ایرانی مهیا نبوده.
در چند سال اخیر و با رشد فروشگاههای آنلاین برنامه و بازیهای موبایل و تصمیم بعضی از آنها برای عقد قرارداد رسمی با ناشران بینالمللی، بازیهای موبایل معدودی برای اولین بار در تاریخ کشور بصورت رسمی در ایران عرضه شدند. این بازیها برای بازیکن ایرانی به فارسی ترجمه شدند و تمام امکاناتشان برای ایران قابل استفاده شد و برای کاربران ایرانی پشتیبانی لازم را نیز فراهم کردند.
نکات بسیار مهم و با ارزش وجود این بازیهای بینالمللی که بهصورت رسمی و قانونی در ایران منتشر شدند برای تولید کننده داخلی عبارتند از:
۱ – تشویق گیمر ایرانی به خرید رسمی بازی از فروشگاههای دیجیتال و بصورت کلی کمک به جا انداختن فرهنگ پرداخت پول برای تهیه بازی و رعایت کپیرایت.
۲ – استقبال گیمرها از فروشگاههای دیجیتال با هدف تهیه بازیهای بینالمللی که باعث شد تا بازیهای ایرانی نیز مورد توجه قرار بگیرند.
۳ – متناسب شدن قیمت فروش بازی بصورت کلی و بالا رفتن آن به دلیل وجود بازیهای بینالمللی که این فرصت را برای بازیهای ایرانی نیز فراهم آورد که بتوانند با قیمت صحیحتر بازی خود را عرضه کنند.
۴ – شکل گیری شرکتهای ناشر ایرانی بازی به منظور نشر بازیهای بینالمللی بصورت رسمی در ایران و کسب تجربه آنها در زمینه بازاریابی و پشتیبانی که در نهایت باعث میشود همین اقدامات نشر بازی را برای بازی ایرانی نیز بتوانند انجام دهند.
اینگونه حضور رسمی و قانونی بازیهای بینالمللی در ایران همواره آرزوی بازیسازان در ده سال اخیر بوده است ولی به نظر میآید که تصمیمات اخیر دولت در خصوص مصوب کردن قانون اخذ عوارض از بازیهای رسمی خارجی ضربهای جدی به این جریان مثبتی است که به تازگی شکل گرفته است.
در وضعیتی که وجود بازار محصولات دزدی و کپیهای غیرقانونی مشکلات زیادی برای بازیسازی ما ایجاد کرده بود، حضور رسمی و قانونی بازیها نور امیدی محسوب میشد که به اصلاح وضعیت بازار بازیها کمک کند و انتظار میرفت که مسوولین دولت نیز از این اتفاق حمایت کنند تا به مرور فرهنگ صحیح استفاده از بازی و خرید آن در کشور نهادینه شود ولی متاسفانه قوانینی مانند اخذ عوارض و همچنین نیاز اجباری وجود همکار ایرانی و دریافت مجوز قبل از انتشار همگی به ضرر این حرکت مثبت است و چه بسا رویای حضور بازیهای بینالمللی در ایران و اصلاح بازار در همین نطفهاش خفه شود.
نکته بسیار تاسف آور این است که همه این سختگیریها و دریافت عوارض برای کسانی خواهد بود که بخواهند بهصورت کاملا قانونی و رسمی بازیها را در ایران منتشر کنند و خدمات و پشتیبانی بازی ارایه دهند و این قوانین کوچکترین مشکلی برای تمام کسانی که مشغول قاچاق بازی و عرضه بازیهای کپی شده و غیرقانونی هستند ایجاد نمیکند و آنها مشابه گذشته میتوانند به فعالیت خود ادامه دهند و در مواردی همچنان مورد حمایت دولت نیز خواهند بود.
به نظر میرسد که اینبار نیز کسانی که بخواهند صادقانه و قانونمند رفتار کنند تنبیه میشوند و دزدها به راحتی به کار خود ادامه خواهند داد. بدون اصلاح وضعیت بازار، داشتن صنعت داخلی بازیسازی رویایی بیش نخواهد بود.